Θανάσης Δόβρης: «Πιστεύω στα θαύματα»

Ο Θανάσης Δόβρης είναι ένας ηθοποιός που ακόμα κι αν δεν τον γνωρίζεις προσωπικά αρκεί να τον δεις μόνο μια φορά πάνω στη σκηνή για να νιώσεις πως μπορείς να συζητήσεις τα πάντα μαζί του. Αυτό συνέβη και στην κουβέντα μας. Ξεκινήσαμε να μιλάμε για την παράσταση «H Γυναίκα και ο Ακροβάτης», όπου θα κάνει πρεμιέρα την πρώτη Παρασκευή του Μαΐου, και φτάσαμε να μιλάμε για όνειρα και θαύματα. Για τα ταπεινά και τα ανέφικτα που υπάρχουν στη ζωή κάνοντάς μας ευάλωτους και δυνατούς. Ο ίδιος είναι ένας άνθρωπος που δεν τον νοιάζει να είναι τέλειος κι ούτε κοιτάει τα λάθη στους ανθρώπους. Έτσι κι αλλιώς επιμένει να πιστεύει στα θαύματα.

«Η Γυναίκα και ο Ακροβάτης» είναι ένα σουρεαλιστικό έργο;

Το έργο που έχει γράψει ο Μιχάλης Βιρβιδάκης είναι μια παραβολή για τη δύναμη της φαντασίας. Το πώς οι άνθρωποι παρά τις αντιξοότητες μπορούν ακόμα να ονειρεύονται και να φαντάζονται. Η ιστορία της Ουρανίας και του Θόδωρα είναι πάρα πολύ απλή με τη διαφορά πως συνεχώς οι ήρωες μιλούν διπλά. Είναι σαν να κρύβουν κάτι που θέλουν να το πουν μα διστάζουν. Σίγουρα, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι ένα σουρεαλιστικό έργο, έτσι, κι αλλιώς, η ίδια μας η ζωή ακροβατεί ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό.

Γιατί το λέτε αυτό; Δεν είναι πραγματική η ζωή μας;

Ότι είναι πραγματική δεν σημαίνει πως είναι και όμορφη. Ίσα ίσα η τόση πραγματικότητά της είναι και ο λόγος που ψάχνουμε διεξόδους για να την αντέξουμε ή πιο σωστά για να τη ξεγελάσουμε. Εκεί, στις άμυνες του καθενός μας έρχεται η φαντασία και μας σώνει. Δημιουργούμε μικρούς κόσμους για να παρηγορήσουμε τις ανάγκες μας που μένουν εκτεθειμένες.

Σε ποια ανάγκη τους συναντιούνται αυτοί οι δύο άνθρωποι;

Η Ουρανία χρειάζεται κάποιον που θα τη βοηθήσει να κάνει ένα μεγάλο βήμα. Θέλει να αλλάξει τη ζωή της όμως δεν γνωρίζει τον τρόπο. Αλλάζει η ίδια και αυτό καμιά φορά μπορεί να είναι επώδυνο. Για να το καταφέρει χρειάζεται έναν οδηγό. Ένα άλλοθι που θα τη βοηθήσει να πάρει την απόφαση. Έτσι επινοεί τον ακροβάτη. Έχει ανάγκη κάποιος άλλος να πάρει την ευθύνη για τη δική της ελευθερία.

Δεν είναι πραγματικό πρόσωπο ο ακροβάτης;

Όχι, δεν είναι πραγματικό. Ο τρόπος που σκιαγραφείτε ο χαρακτήρας από τον Βιρβιδάκη έχει στοιχεία πραγματικότητας αλλά είναι καθαρά ένα πρόσωπο φελινικό. Ένας άγγελος, ένα πρόσωπο επινοημένο άρα και μαγικό. Δεν στηρίζεται πουθενά δραματουργικά, ούτε είναι ένα πλάσμα που πατάει στον δικό μας κόσμο. Είναι γέννημα της Ουρανίας και κουβαλάει τη δική της ανάγκη και τη δική της τρυφερότητα.

Τι είναι αυτό που εμποδίζει την Ουρανία να πετάξει και χρειάζεται ένα άλλοθι;

Υπάρχουν δύο παράγοντες που την αποσταθεροποιούν. Ο ένας είναι η απώλεια και ο άλλος είναι ο φόβος της. Αυτό που τη βασανίζει είναι αν κατάφερε να μεταδώσει στους ανθρώπους τη δύναμη να ακολουθήσουν τα όνειρά τους. Η ίδια συστήνεται ως δασκάλα, οπότε, αναρωτιέται αν τελικά έπεισε τους μαθητές της πως το πιο πολύτιμο πράγμα σε όλη τους τη ζωή είναι η πίστη στα όνειρά τους. Πως πρέπει πάση θυσία να ακολουθήσουν τα όνειρά τους χωρίς να φοβηθούν την αποτυχία. Τους ζητά να μη φοβηθούν τα λάθη τους και να τολμήσουν να πετάξουν μακριά.

Αυτός είναι ο φόβος μας; Αν οι άλλοι θα συγχωρέσουν τα λάθη μας;

Μας μαθαίνουν από πολύ μικρούς να είμαστε άριστοι. Να είμαστε πρώτοι, επιτυχημένοι και σωστοί. Μεγαλώνουμε με την προσδοκία του τέλειου. Αρνούμαστε να γεράσουμε, αρνούμαστε να αποτύχουμε, αρνούμαστε να παραδεχτούμε ότι φοβόμαστε, με αποτέλεσμα να αρνούμαστε την ίδια μας τη ζωή. Υπάρχει μια σκληρότητα, μια επιτακτική ευτυχία που μπορεί να σε διαλύσει. Είναι άδικο να στεκόμαστε μόνο στα λάθη των ανθρώπων.  Σε αυτό τον πανικό όλοι μας αναζητούμε το θαύμα που θα μας πάει λίγο παρακάτω.

Εσείς πιστεύετε στα θαύματα;

Πιστεύω γιατί τα έχω δει. Έχω βιώσει μικρά και μεγάλα θαύματα. Καμιά φορά τα θαύματα σε βρίσκουν εκεί που δεν το περιμένεις. Σε ένα βλέμμα, μια καλή κουβέντα, μια ωραία παράσταση που θα δεις. Ένας άνθρωπος που θα γνωρίσεις και θα νιώσεις πως συνδέεσαι μαζί του, όπως τώρα εμείς οι δύο. Επιμένω να πιστεύω στα θαύματα γιατί πιστεύω στους ανθρώπους.

Υπάρχει κάποιος συμβολισμός στα ονόματα; Εκείνη είναι η Ουρανία και εκείνος ο Θόδωρας

Σε όλο το έργο υπάρχει μαγεία. Ένα ταρκοφσκικό σύμπαν που δονείται.Είναι ο ουρανός που περιμένει ένα δώρο. Ο Θόδωρας θα μάθει στην Ουρανία να πετάει. Θα της δείξει πως να ανοίξει το παράθυρο και να φύγει μακριά. Περίμενε πολλά χρόνια κάποιον που θα την έπαιρνε από το χέρι και θα της έδειχνε τον τρόπο. Όσο εκείνος της εξηγεί πως πρέπει να κουνήσει τα φτερά της εκείνη απελευθερώνεται.

Η τέχνη μπορεί να ανοίξει αυτό το παράθυρο στη ζωή μας;

Θα μπορούσε αν της δίναμε χρόνο να αναπνεύσει. Δεν το κάνουμε όμως. Τρέχουμε καθημερινά και δεν συνειδητοποιούμε πως ο χρόνος μας λειτουργεί αντίστροφα. Παλαιότερα η τέχνη είχε μια απευθείας σύνδεση με τον λαϊκό άνθρωπο. Στις μέρες μας, νομίζω, πως η τέχνη βρίσκεται σε μια έκρυθμη κατάσταση. Είναι σαν να πηγαίνει ενάντια στον εαυτό της. Από τέχνη της συλλογικότητας που έχει στο κέντρο της τον άνθρωπο έγινε τέχνη του θεάματος. Υπάρχουν εξαμβλώματα και συμπεριφορές που είναι ανοίκειες για τα θέατρο. Βέβαια, ας μην έχουμε καμία αμφιβολία πως πάντα η τέχνη θα βρίσκει τον δρόμο.