Μόλις τρεις μήνες μετά τον διορισμό του από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, η κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ κατέρρευσε την Τετάρτη, όπως είχαν ανακοινώσει οι αντίπαλοί του, λόγω της πρότασης μομφής που κατέθεσε στην Εθνοσυνέλευση ο αριστερός συνασπισμός και υποστηρίχθηκε από τον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό (RN) της Μαρίν Λεπέν. Η κυβέρνηση του Μπαρνιέ, που διορίστηκε από τον Μακρόν μετά την αποτυχία στις βουλευτικές εκλογές, γίνεται έτσι η πιο βραχύβια της Πέμπτης Δημοκρατίας και η πρώτη που πέφτει από πρόταση μομφής από το 1962. Ήταν σίγουρα βέβαιο ότι ήταν απελπιστικά καταδικασμένη εδώ και εβδομάδες και η χθεσινή ψηφοφορία αποτελεί το αποκορύφωμα της πολιτικής κρίσης που έχει κατακλύσει τη Γαλλία από την λανθασμένη απόφαση του Μακρόν να διαλύσει το κοινοβούλιο τον περασμένο Ιούνιο.
Μέσα στο πλήθος των εικασιών σχετικά με τα διάφορα πιθανά σενάρια – μια τεχνοκρατική κυβέρνηση, ένας πρωθυπουργός που θα βρίσκεται κοντά στον Μακρόν ή ένα πρόσωπο από την Αριστερά – αυτό που είναι άμεσο είναι ότι η Γαλλία κλείνει το έτος με μια παραιτηθείσα κυβέρνηση, εν ενεργεία και χωρίς προϋπολογισμό. Ο Μπαρνιέ αναγκάστηκε να καταφύγει σε διάταγμα για να εγκρίνει προϋπολογισμούς χωρίς πλειοψηφία, οι οποίοι τώρα καταρρέουν, κάτι εντελώς πρωτοφανές και σε μια πολύ ευαίσθητη στιγμή για τα δημόσια οικονομικά. Η Γαλλία που προσέφερε φερεγγυότητα και αξιοπιστία στις αγορές μέσω της πολιτικής σταθερότητας, η οποία στηριζόταν σε ένα σταθερό προεδρικό σύστημα και ένα Κοινοβούλιο με σταθερές πλειοψηφίες, φαίνεται να έχει καταρρεύσει.
Ο Μακρόν δεν φαίνεται διατεθειμένος να κάνει αυτοκριτική. Η αφέλεια του προέδρου είναι αδικαιολόγητη σε αυτό το σημείο, δεδομένης της θεσμικής κρίσης στην οποία έχουν οδηγήσει οι αποφάσεις του.
Ο Μπαρνιέ αποτυγχάνει επίσης, αφού υπέκυψε στον εκβιασμό της Λεπέν, στην οποία παραχώρησε έναν μακρύ κατάλογο παραχωρήσεων, αντί να στηριχθεί στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο, τον αριστερό συνασπισμό που κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές και στον οποίο στηρίχθηκε ο Μακρόν για να σταματήσει την ακροδεξιά αρχηγό. Ο πραγματικός ένοχος για την πανωλεθρία είναι ο Μακρόν, επειδή αγνόησε το αποτέλεσμα της κάλπης και διόρισε έναν συντηρητικό πρωθυπουργό από ένα μειοψηφικό και ετοιμοθάνατο κόμμα , νομίζοντας ότι αυτό θα διευκόλυνε την έγκριση των αναγκαστικά αντιλαϊκών μέτρων που προβλέπουν εξοικονόμηση 60 δισεκατομμυρίων ευρώ – 2% του γαλλικού ΑΕΠ – για να περιορίσουν το έλλειμμα που το 2024 ήταν 5,6%.
Ο Μακρόν δεν φαίνεται διατεθειμένος να κάνει αυτοκριτική. Η αφέλεια του προέδρου είναι αδικαιολόγητη σε αυτό το σημείο, δεδομένης της θεσμικής κρίσης στην οποία έχουν οδηγήσει οι αποφάσεις του. Είναι επίσης επικίνδυνη σε συστημικό επίπεδο για τη Γαλλία λόγω της δύσκολης -για να μην πούμε αδύνατης- δημοσιονομικής εξίσωσης που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η μελλοντική κυβέρνηση, όποιο κόμμα κι αν είναι αυτό. Όπως υπενθύμισε ο ίδιος ο Μπαρνιέ στην ομιλία του στη Συνέλευση την Τετάρτη, η πραγματικότητα των δημόσιων οικονομικών «δεν θα εξαφανιστεί με τη μαγεία μιας πρότασης μομφής».
Η Μαρίν Λεπέν, η οποία ελπίζει ότι αυτή η κατάσταση θα την φέρει πιο κοντά στη γαλλική προεδρία, ξεκίνησε αυτή την κούρσα την Τετάρτη κατά τη διάρκεια της συζήτησης, με μια κυνική ομιλία κατά των λιτών προϋπολογισμών που «παίρνουν σε ομηρία τους πιο ευάλωτους Γάλλους», όπως είπε στο βήμα. Η τακτική της επηρεάζεται από τη διαδικαστική της κατάσταση. Απειλούμενη να μείνει εκτός της κούρσας των εκλογών του 2027, αν καταδικαστεί στη δίκη για υπεξαίρεση ευρωπαϊκών κονδυλίων του κόμματός της, η ακροδεξιά επικεφαλής γνωρίζει ότι μόνο η παραίτηση του προέδρου και η προκήρυξη πρόωρων εκλογών θα μπορούσαν να τη σώσουν, καθώς το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να διαλυθεί πριν από τον Ιούνιο. Κάτι που ζητά και ο ηγέτης της La France Insoumise, Jean-Luc Mélenchon, και το οποίο ο Emmanuel Macron αρνείται να κάνει, προς το παρόν, ευθέως. Η Γαλλία δεν έχει κυβέρνηση και ο πρόεδρος έχει για άλλη μια φορά την τύχη της χώρας στα χέρια του.
