Το ίδρυμα World Press Photo δήλωσε σήμερα ότι αναστέλλει την αναγνώριση της διάσημης φωτογραφίας «Το κορίτσι της ναπάλμ», που αποδιδόταν μέχρι τώρα σε έναν φωτογράφο του Associated Press (AP), εν μέσω αμφιβολιών που προκάλεσε η προβολή ενός ντοκιμαντέρ. Ο οργανισμός καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ή να διαψεύδουν ποιος τράβηξε τη φωτογραφία που έγινε σύμβολο του πολέμου του Βιετνάμ.
«Η αναστολή θα παραμείνει σε ισχύ, εκτός εάν περαιτέρω αποδείξεις επιβεβαιώσουν ή διαψεύσουν σαφώς την αρχική γνησιότητα», αναφέρεται σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από τον οργανισμό και υπογράφηκε από τον εκτελεστικό διευθυντή του, Joumana El Zein Khoury. Η φωτογραφία, που τραβήχτηκε στις 8 Ιουνίου 1972 κοντά στο Trang Bang, θεωρείται ακόμη και ως ένα από τα σημεία καμπής που άλλαξαν την ιστορία του πολέμου. Ο Αμερικανοβιετναμέζος φωτογράφος του AP Χιούνχ Κονγκ Ουτ (Huynh Cong Ut), πιο γνωστός ως Νικ Ουτ (Nick Ut) είχε λάβει Βραβείο Πούλιτζερ και βραβείο World Press Photo για αυτή την εμβληματική φωτογραφία.Οι τελευταίοι αμερικανοί στρατιώτες εγκατέλειψαν το Βιετνάμ λίγους μήνες αργότερα. Τον Ιανουάριο του 1973 υπογράφηκε η ειρήνη.
Η απόφαση αυτή έρχεται μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ The Stringer, που έγινε από τον πολεμικό φωτογράφο Gary Knight, ο οποίος αμφισβήτησε την πατρότητα της φωτογραφίας μέσω μιας έρευνας που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η φωτογραφία τραβήχτηκε από έναν άλλο βιετναμέζο φωτογράφο, τον Nguyen Thanh Nghe. Η ταινία περιλαμβάνει συνέντευξη με τον ίδιο το φωτογράφο, ο οποίος είχε σπουδάσει σκηνοθεσία και στις 8 Ιουνίου οδηγούσε το αυτοκίνητο της ομάδας του τηλεοπτικού σταθμού CBS στο χωριό Trang Bang. Στην ταινία, ο Nghe εξηγεί ότι πήγε τα φιλμ του στο πρακτορείο Associated Press (AP) και ότι του έδωσαν ένα αντίγραφο της φωτογραφίας του κοριτσιού με το ναπάλμ και 20 δολάρια. Επιπλέον, επιβεβαιώνει ότι ο Út ήταν επίσης εκεί, αλλά τράβηξε τις φωτογραφίες από πιο μακριά.
Ωστόσο, το AP, ιδιοκτήτης και διανομέας της φωτογραφίας, δεν βρήκε στοιχεία που να αποκλείουν ότι ο Út, ο οποίος τότε ήταν 21 ετών και ανήκε στο προσωπικό της, είχε πράγματι τραβήξει τη φωτογραφία, και ως εκ τούτου αποφάσισε να τον διατηρήσει ως δημιουργό. Ο Út κέρδισε το βραβείο Pulitzer για το El terror de la guerra (Ο τρόμος του πολέμου) το 1973. Ούτε αυτός, ούτε η Kim Phuc (το κορίτσι που φωτογραφήθηκε) ούτε το AP εμφανίζονται στο ντοκιμαντέρ The Stringer. Ο James Hornstein, δικηγόρος του φωτογράφου, υποσχέθηκε τον περασμένο Ιανουάριο σε διάφορα μέσα ενημέρωσης των ΗΠΑ ότι θα καταθέσει αγωγή για δυσφήμιση κατά του ντοκιμαντέρ, το οποίο χαρακτήρισε «αναξιόπιστο». Η Phuc αρνήθηκε να συμμετάσχει στο ντοκιμαντέρ, το οποίο χαρακτήρισε «απαράδεκτη και ψευδή επίθεση», και επανέλαβε σε μια δήλωση ότι η φωτογραφία ήταν πράγματι του Út και ότι, επιπλέον, ο φωτορεπόρτερ εκείνη την ημέρα μετέφερε εκείνη και τον πεντάχρονο αδελφό της στο νοσοκομείο.
Τώρα το Ίδρυμα World Press Photo παραθέτει τόσο την ταινία όσο και την απόφαση του πρακτορείου, αλλά, μετά από δική του έρευνα, επιλέγει μια άλλη οδό: «Το επίπεδο αμφιβολίας είναι πολύ σημαντικό για να διατηρηθεί η υπάρχουσα απόδοση. Ταυτόχρονα, ελλείψει οριστικών αποδεικτικών στοιχείων που να υποδεικνύουν άλλο φωτογράφο, δεν μπορούμε να αναθέσουμε εκ νέου την αναγνώριση».
Η ανακοίνωση προσθέτει ότι, από εδώ και στο εξής, δίπλα στην εικόνα θα αναγράφεται το εξής μήνυμα: «Το World Press Photo έχει αναστείλει την απόδοση της φωτογραφίας στον Nick Út. Τα διαθέσιμα οπτικά στοιχεία και η φωτογραφική μηχανή που πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε εκείνη την ημέρα υποδεικνύουν ότι οι φωτογράφοι Nguyen Thanh Nghe ή Huynh Cong Phuc ήταν πιθανώς σε καλύτερη θέση για να τραβήξουν την εικόνα. Ο φωτογράφος δεν αμφισβητείται και το βραβείο που του απονεμήθηκε παραμένει. Μόνο η πατρότητα της φωτογραφίας επανεξετάζεται. Η ιστορία παραμένει αμφισβητήσιμη και είναι πιθανό να μην επιβεβαιωθεί ποτέ πλήρως η πατρότητα της φωτογραφίας».
Το σίγουρο είναι ότι, στις 8 Ιουνίου 1972, η Phuc, που ήταν τότε εννέα ετών, και οι γείτονές του στο χωριό Trang Bang έπεσαν θύματα αμερικανικής επίθεσης. «Είχαμε περάσει τρεις μέρες κρυμμένοι σε ένα ναό και ξαφνικά ακούσαμε τα αεροπλάνα να έρχονται και αρχίσαμε να τρέχουμε. Είδα τέσσερις βόμβες να πέφτουν. Άκουσα έναν ήχο πιο απαλό από ό,τι περίμενα, και ξαφνικά υπήρχε φωτιά παντού, ακόμα και στο δέρμα μου», θυμήθηκε η ίδια η Phuc σε συνεντεύξεις της. Τα ρούχα της κάηκαν, υπέστη εγκαύματα στο 65% του σώματός της και χρειάστηκε μεταμόσχευση δέρματος στο 35%. Δύο από τα ξαδέρφια της, έξι μηνών και τριών ετών, πέθαναν από τα εγκαύματα. Η Φουκ διηγούνταν τότε ότι ακόμα έβλεπε συχνά τον φωτογράφο, τον οποίο αποκαλούσε «θείο Ουτ».
Διαβάστε επίσης: Το κορίτσι της Ναπάλμ. Μια νέα ταινία αμφισβητεί τον φωτογράφο
