Skip to main content

Σαν σήμερα, στις 2 Σεπτεμβρίου 1977 στον δεύτερο γύρο του US Open, ο Νο 200 στον κόσμο Mike Fishbach έκανε μία από τις μεγαλύτερες ανατροπές στην ιστορία του τένις, καθώς και μια επική διαμάχη, νικώντας τον πρώην πρωταθλητή Stan Smith με 6-0, 6-2, χρησιμοποιώντας τη διάσημη «ρακέτα σπαγγέτι». Αυτή η ρακέτα με διπλή χορδή δημιουργούσε ένα απρόβλεπτο σπιν, και μετά από μήνες συζητήσεων για την εγκυρότητά της, απαγορεύτηκεαπό το επαγγελματικό τένις. Ο Stan Smith, γεννημένος το 1946, ήταν ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες των αρχών της δεκαετίας του 1970. Φιναλίστ στο Wimbledon το 1971 (ηττήθηκε από τον John Newcombe με 6-3, 5-7, 2-6, 6-4, 6-4), δύο μήνες αργότερα θριάμβευσε στο US Open, το οποίο τότε γίνονταν ακόμα σε γήπεδο με χόρτο (νικώντας τον Jan Kodes στον τελικό, 3-6, 6-3, 6-2, 7-6). Το 1972, κατέκτησε τον δεύτερο τίτλο Grand Slam στο Wimbledon, νικώντας τον Ilie Nastase στον τελικό (4-6, 6-3, 6-3, 4-6, 7-5). Μεταξύ του 1972 και του 1973, είχε κατακτήσει όχι λιγότερους από 17 τίτλους, ο Smith θεωρούνταν ο Νο 1 στον κόσμο, αν και ποτέ δεν κατείχε αυτή τη θέση στην κατάταξη της ATP, η οποία καθιερώθηκε μόνο τον Αύγουστο του 1973. Από το 1975 και μετά, η απόδοσή του στα μονά έπεσε και τα καλύτερα αποτελέσματά του τα πέτυχε στα διπλά, όπου, σε συνεργασία με τον Bob Lutz, είχε προηγουμένως κατακτήσει τρεις τίτλους Grand Slam (το Australian Open το 1970, το US Open το 1968 και το 1974) και είχε φτάσει σε πέντε τελικούς μεγάλων τουρνουά. Παρ’ όλα αυτά, ο Smith ήταν ακόμα ο Νο 15 στον κόσμο στην αρχή του US Open του 1977.

Ο πρώην παίκτης του UC Irvine, Mike Fishbach, γεννημένος το 1954, ταξίδευε στην Ευρώπη το 1977 όταν είδε έναν Αυστραλό παίκτη, τον Barry Phillips-Moore, να παίζει με μια περίεργη ρακέτα με διπλή χορδή. Αν και ο Phillips-Moore δεν τον άφησε να τη δοκιμάσει, ο Fishbach, καθοδηγούμενος από την περιέργειά του, κατάφερε να βρει μια και σιγά-σιγά έγινε διάσημος για τη χρήση αυτής της ασυνήθιστης ρακέτας.

Το US Open (γνωστό ως US Nationals πριν από το 1968), ιδρύθηκε το 1881 και, αν και είναι το μόνο Grand Slam που έχει διεξαχθεί κάθε χρόνο χωρίς διακοπή από την αρχή του, μετακόμισε αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα. Το τουρνουά διεξήχθη για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1881 σε γήπεδα με χόρτο στο Newport Casino στο Ρόουντ Άιλαντ και μεταφέρθηκε στη Νέα Υόρκη το 1915, όπου διεξήχθη στο West Side Tennis Club στο Forest Hills μέχρι το 1977 (με εξαίρεση τα έτη μεταξύ 1921 και 1923, όταν η διοργάνωση μεταφέρθηκε στη Φιλαδέλφεια). Στα χρόνια μεταξύ 1975 και 1977, το τουρνουά διεξήχθη σε χωμάτινο γήπεδο.

Η ρακέτα σπαγγέτι προκαλεί θύελλα

Κανείς δεν περίμενε ότι ο δεύτερος γύρος του US Open μεταξύ ενός παλιού θρύλου και του Νο 200 στον κόσμο θα ήταν ένας από τους πιο αξιομνημόνευτους και αμφιλεγόμενους αγώνες στην ιστορία του τένις. Ωστόσο, περισσότερο από τους ίδιους τους παίκτες, αυτό που έμεινε στην ιστορία ήταν η ρακέτα που χρησιμοποίησε ο Fishbach. Τους προηγούμενους μήνες πριν από το US Open, ο Fishbach είχε αρχίσει να χρησιμοποιεί αυτό που αποκαλούσαν «ρακέτα σπαγγέτι», την οποία είχε ανακαλύψει κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής του περιοδείας. Εφευρέθηκε στη Γερμανία από τον Werner Fischer και χρησιμοποιούνταν ήδη από έναν Αυστραλό παίκτη, τον Barry Phillips-Moore. Στην πραγματικότητα, η διαφορά δεν ήταν η ίδια η ρακέτα, αλλά η τεχνική της χορδής. Σύμφωνα με την The New York Times, «τα στοιχεία περιελάμβαναν διπλές νάιλον χορδές, με πετονιά για ψάρεμα τυλιγμένη γύρω τους σε έξι σειρές κάθετα και έξι σειρές οριζόντια. Κολλητική ταινία και πλαστικοί σωλήνες, που έμοιαζαν με μακαρόνια, χρησιμοποιήθηκαν για να προστατεύσουν το συγκόλληση όπου διασταυρώνονταν οι χορδές».

Αυτή η ρακέτα με τη διπλή χορδή δημιουργούσε τόσο εκπληκτική περιστροφή που οι περισσότεροι αντίπαλοί του δεν μπορούσαν να παίξουν το παιχνίδι τους. Ο Fishbach, που δεν είχε παίξει ποτέ σε μεγάλο τουρνουά, προκρίθηκε από τα προκριματικά και νίκησε τον Νο 71 στον κόσμο Billy Martin στον πρώτο γύρο (6-1, 7-5). Στον δεύτερο γύρο, εναντίον του Smith, του Νο 15 στον κόσμο και βετεράνου, ο Fishbach και η ρακέτα του από σπαγγέτι αντιμετώπισαν μια πραγματική δοκιμασία. Ο πρωταθλητής του US Open του 1971 δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει την απίστευτη περιστροφή που έδιναν οι χορδές από σπαγγέτι στα χτυπήματα του Fishbach.

«Όλοι γελάνε με τη μυστηριώδη ρακέτα μου», είπε ο Fishbach ,την επομένη του αγώνα με τον Smith. «Αλλά λειτουργεί. Κάνει το κανονικό μου topspin drive να συμπεριφέρεται όπως αυτό του Μποργκ ή του Βίλας, δίνοντάς του μια ειδική κλίση στο τέλος. Όλα τα χτυπήματά μου βγαίνουν διαφορετικά. Με βοηθάει πολύ και, υποθέτω, βλάπτει ψυχολογικά τον αντίπαλό μου».

Η ρακέτα σπαγγέτι ήταν πλέον ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης στα δρομάκια των Tennis Club. Αν και κάποιοι αμφισβήτησαν τη νομιμότητά της εκείνη την εποχή, δεν υπήρχε τίποτα στους υπάρχοντες κανονισμούς που να απαγορεύει τη χρήση της. Η ρακέτα οριζόταν τότε μόνο ως το μέσο που χρησιμοποιείται για να χτυπήσει την μπάλα. Ο Φίσμπαχ είπε μάλιστα: «Μπορώ να χρησιμοποιήσω το μπουκάλι με το χυμό μήλου μου για να χτυπήσω την μπάλα, αν θέλω». Ο 22χρονος Αμερικανός δήλωσε επίσης ότι το να παίζεις με τη «ρακέτα σπαγγέτι» απαιτούσε κάποιες δεξιότητες καιότι δεν μπορούσαν όλοι να τη χρησιμοποιήσουν με επιτυχία:

Η απαγόρευση της ρακέτας

Ο Mike Fishbach ηττήθηκε στον τρίτο γύρο του US Open, αφού κέρδισε το πρώτο σετ εναντίον του John Feaver (2-6, 6-4, 6-0). Ο Βρετανός παίκτης, αν και αρχικά ενοχλήθηκε από το spin της ρακέτας σπαγγέτι, βρήκε τη δική του λύση. Τους επόμενους μήνες, η διαμάχη εντάθηκε καθώς περισσότεροι παίκτες δοκίμασαν τη «ρακέτα σπαγγέτι». Κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας στη Γαλλία, ο ίδιος ο Ilie Nastase τη δοκίμασε μετά την απροσδόκητη ήττα του από έναν παίκτη που χρησιμοποιούσε ρακέτα σπαγγέτι, τον Γάλλο Georges Goven. Χρησιμοποιώντας αυτή τη ρακέτα, ο Nastase νίκησε τον Guillermo Vilas, ο οποίος αποσύρθηκε πριν από το τέλος του αγώνα. Αυτά τα γεγονότα οδήγησαν τις αρχές του τένις να απαγορεύσουν τη «ρακέτα σπαγγέτι» και να ορίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει μια ρακέτα τένις. Ο Fishbach θα ανέβαινε στην 47η θέση της παγκόσμιας κατάταξης τον Ιανουάριο του 1978. Χρησιμοποιώντας κανονικές ρακέτες τένις, δεν θα κέρδιζε ποτέ ξανά αγώνα Grand Slam.