Skip to main content

Ο ενθουσιασμός για το άθλημα με τα λευκά ρούχα επιστρέφει με πάθος, προσκαλώντας μας να ανακαλύψουμε τις ρίζες του, τους αξέχαστους πρωταγωνιστές του και τους αγώνες που διαμόρφωσαν τη θρυλική του πορεία. Από τις πρώτες προκλήσεις του Jeu de Paume, την πρώτη εκδοχή του παιχνιδιού στα γαλλικά γήπεδα, το τένις είναι μια εξαιρετική οδύσσεια που διέσχισε θάλασσες και ηπείρους για να καταλήξει στα πράσινα γήπεδα του Wimbledon. Αυτή είναι η σκηνή των πιο διάσημων τουρνουά και των θρυλικών πρωταθλητών, όπως ο Adriano Panatta, ο Bjorn Borg, ο John McEnroe, ο Pete Sampras, ο Roger Federer, ο Rafael Nadal και ο Novak Djokovic. Ωστόσο, αυτά είναι μόνο μερικά από τα ονόματα που έχουν γράψει την ιστορία του τένις, προσφέροντας στο κοινό αξέχαστους αγώνες και σπάζοντας εξαιρετικά ρεκόρ. Το τένις είναι πολύ περισσότερο από ένα άθλημα προσπάθειας και backhands. Είναι μια επική ιστορία που ξετυλίγεται ανάμεσα στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, και συνδυάζει ιστορίες πάθους, θυσίας, θριάμβων και τέχνης. Πράγματι, είναι μια μορφή τέχνης, όπως αποτυπώνεται στο έργο Il Ragazzo con pallacorda («Το αγόρι με τη ρακέτα του τένις»), ένα λάδι σε καμβά με σπάνια εικονογραφία, που αποτελεί ένα πολύτιμο κομμάτι του έργου του Michele Desubleo. Ο Desubleo ήταν ένας εκλεπτυσμένος φλαμανδός ζωγράφος που απέκτησε την ιταλική υπηκοότητα και συγκαταλέγεται μεταξύ των καλύτερων της σχολής της Μπολόνια του 17ου αιώνα.

Ο Desubleo δεν απεικόνισε απλώς ένα απλό παιχνίδι, αλλά συνέλαβε την ουσία αυτού του μεταβαλλόμενου φαινομένου. Ο νεαρός δεν είναι απλώς ένας παίκτης, αλλά ένας σύγχρονος ήρωας, σύμβολο της δυναμικής και φιλόδοξης νεολαίας. Η στατική του στάση, το περήφανο και αποφασιστικό βλέμμα του, θυμίζουν τα κλασικά ιδεώδη του ηρωισμού, επαναερμηνευμένα σε μπαρόκ στυλ. Ο Desubleo δεν υπέκυψε στην απλή αθλητική εξύμνηση. Το έργο, στην πραγματικότητα, μπορεί να συνδεθεί με το τραγικό γεγονός που ανέτρεψε τη ζωή του Caravaggio. Ο καλλιτέχνης και ο Tomassoni άρχισαν να τσακώνονται για ένα στοίχημα σε ένα παιχνίδι τένις που κόστισε τη ζωή του Ranuccio Tomassoni. Η ρακέτα που κρατά ο νεαρός αποκτά έτσι μια ανησυχητική σημασία, γινόμενη έμβλημα της βίας και της ευθραυστότητας που κρύβεται πίσω από τη μάσκα του ήρωα. Σχεδόν από τη στιγμή που το τένις καθιερώθηκε σε όλη την Αγγλία, την Αμερική και τις αποικίες τους, οι καλλιτέχνες έχουν προσπαθήσει να αποτυπώσουν τις ιδιαιτερότητες αυτού του αθλήματος. Συγκρατημένος, ακριβής, απολύτως απαθής, ο Eric Ravilious (1903–1942) επιλέχθηκε για να εκπροσωπήσει τον αγγλικό τρόπο ζωής στην Διεθνή Έκθεση του 1937 στο Παρίσι. Συνήθως με τάση να απεικονίζει τοπία χωρίς ανθρώπους, άρχισε να ζωγραφίζει σκηνές με πρωταγωνιστές από τους αγώνες τένις, όπως το έργο του Tennis Triptych που βρίσκεται σήμερα στo Μουσείo του Μπρίστολ.

Ο Cyril Power, ένας άλλος Άγγλος καλλιτέχνης, έφερε την αρχιτεκτονική του ματιά σε όλα τα είδη του αθλητισμού, αλλά η λινογραφία του με τον τίτλο Tennis αναλύει την ομορφιά της κίνησης του τένις με υπέροχες καμπύλες. Στην Αμερική, ο Leroy Neiman και η Hammer Graphics της Νέας Υόρκης συνεργάστηκαν για να δώσουν στους Jimmy Connors και Rod Laver μια «ποπ αρτ» προσέγγιση, κερδίζοντας πολλά χρήματα από τις πανταχού παρούσες εκτυπώσεις τους στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και στις αρχές της δεκαετίας του ’80.

Το τένις μπορεί να δίνει την εντύπωση ενός μονοδιάστατου, σοβαρού αθλήματος στο ευρύ κοινό, αλλά οι ίδιοι οι τενίστες έχουν ολοκληρώσει την πρώτη τους καριέρα και έχουν ξεκινήσει μια δεύτερη ως σχεδιαστές μόδας (Ted Tinling), μουσικοί (John McEnroe), διακοσμητές εσωτερικών χώρων (Venus και Serena Williams) και ερασιτέχνες ιστορικοί τέχνης (Reilly Opelka).

Ο Honor Titus δεν είχε ποτέ ως στόχο να ακολουθήσει καριέρα στην τέχνη. Γιος του Andres «Dres» Vargas Titus, μέλους του επιδραστικού ραπ συγκροτήματος Black Sheep, ο Titus, που γεννήθηκε στο Μπρούκλιν, είχε βάλει στόχο να γίνει διάσημος στον κόσμο του πανκ ροκ. Η μπάντα του, Cerebral Ballzy, κατάφερε να γίνει γνωστή, υπογράφοντας συμβόλαιο με την Cult Records, την δισκογραφική εταιρεία του Julian Casablaca, τραγουδιστή των Strokes, και εμφανίστηκε σε φεστιβάλ στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως το Reading και το Leeds. Ωστόσο, όταν ξεκίνησε μια συνεργασία με τον Raymond Pettibon ενός από τους σημαντικότερους εικαστικούς σχεδίου σε χαρτί, με την ιδιοσυγκρασιακή, πλούσια εικονογραφία του να συλλαμβάνει το πνεύμα της αμερικανικής λαϊκής κουλτούρας έτσι όπως φανερώνεται στη λογοτεχνία, στη φιλοσοφία, στη θρησκεία, στην πολιτική, στον αθλητισμό. Ο Titus έγινε για τον Pettibon ότι ο Basquiat για τον Warhol.

Άρχισε να εργάζεται στο στούντιο του Pettibon, όπου βοήθησε τον καλλιτέχνη στα στυλιζαρισμένα σχέδια με μελάνι και εκεί ανέπτυξε ένα ενδιαφέρον για τη ζωγραφική. Αφού μετακόμισε στο Λος Άντζελες, το 2016, ο Titus ανέπτυξε ένα ιδιαίτερο ζωγραφικό στυλ, συνθέτοντας την τελετουργική τυπικότητα του τένις με πολυτελείς μάρκες. Λάτρης του τένις από τότε που μετακόμισε στο Λος Άντζελες, μέσα σε τέσσερα χρόνια ο Titus ανακαλύφθηκε από τον διάσημο γκαλερίστα Larry Gagosian.

Χρησιμοποιώντας διάφορα μέσα, ο Βέλγος καλλιτέχνης Rinus Van de Velde δημιουργεί μεγάλης κλίμακας, φανταστικά αυτοπορτρέτα σε φυσικό μέγεθος για τις εγκαταστάσεις και τα βίντεό του, που εξερευνούν τη σχέση μεταξύ της πραγματικότητας και της φαντασίας. Πεπεισμένος ότι η τέχνη δεν γεννιέται από μια και μόνο αλήθεια, ο Van de Velde συχνά απεικονίζει τον εαυτό του ως πρωταγωνιστή των έργων του, αλλά και ως θύμα, όπως στο παστέλ ελαιογραφία του 2022 «Dear, a studio visit is a bit difficult at the moment …», στο οποίο ο Van de Velde απεικονίζεται σε ένα υπόγειο πλυσταριό, περιτριγυρισμένος από στοίβες σημειωματάρια, χαρτιά, ρούχα και όλα τα άλλα σύνεργα.

Τα έργα του Van de Velde συνοδεύονται συστηματικά από δύο ή τρεις προτάσεις στο κάτω μέρος που υπόσχονται μια μεγαλύτερη ιστορία. Στην απεικόνιση ενός πολύχρωμου, αλλά άδειου, γηπέδου τένις υπάρχει η εξής εξήγηση: «Τώρα πρέπει να βρω το μεγάλο μου σερβίς». Όπως και σε πολλά άλλα, η τέχνη και ο αθλητισμός συγκλίνουν, υμνώντας την ανθρώπινη μεγαλοσύνη και την αδιάκοπη αναζήτηση της τελειότητας.