Η πιο κοινή φράση των ημερών δεν είναι «τι κάνεις;» αλλά «δεν προλαβαίνω». Όλοι τρέχουμε χωρίς να θυμόμαστε πια προς τα πού. Η κόπωση δεν είναι πια ατομική υπόθεση. Είναι ο κοινός παρονομαστής μιας κοινωνίας που εξαντλείται διαρκώς στο ίδιο της το βάρος. Δεν είναι η δουλειά που μας εξαντλεί. Είναι ο τρόπος που ζούμε τη δουλειά, η αίσθηση ότι πρέπει να είμαστε πάντα διαθέσιμοι, πάντα έτοιμοι, πάντα «ενημερωμένοι». Η κόπωση δεν είναι πια προσωπική υπόθεση· είναι μια ήσυχη επιδημία που απλώνεται παντού, αθόρυβα. Κουραζόμαστε να δουλεύουμε, να απαντάμε, να αποδεικνύουμε ότι «τα καταφέρνουμε». Κουραζόμαστε από τις οθόνες που δεν κλείνουν, από τα deadlines που δεν τελειώνουν, από τη συνεχή επίγνωση ότι κάπου υπάρχει κάτι που δεν προλάβαμε να κάνουμε.
Δεν είναι η εξάντληση των ωρών. Είναι η εξάντληση του νου. Το συναίσθημα ότι ακόμα και όταν σταματάς, ο κόσμος συνεχίζει να κινείται χωρίς εσένα. Και τότε, ανοίγεις ξανά την οθόνη όχι γιατί θέλεις, αλλά γιατί φοβάσαι μην εξαφανιστείς. Η κόπωση έγινε κοινός τόπος. Την αναγνωρίζεις στα πρόσωπα στο μετρό, στα βλέμματα των ανθρώπων που χαμογελούν μηχανικά, στις φράσεις «δεν προλαβαίνω» που έχουν γίνει τρόπο επικοινωνίας. Είναι η αόρατη γλώσσα της εποχής. Όλοι την καταλαβαίνουμε, κανείς δεν τη μιλά δυνατά.
Η κοινωνία μάς έμαθε να θεωρούμε τη λειτουργικότητα αρετή. Η ξεκούραση έγινε ύποπτη, σχεδόν ενοχική.
Όποιος σταματάει, μοιάζει να μένει πίσω. Όποιος σωπαίνει, θεωρείται αδιάφορος. Ζούμε μέσα σε ένα σύστημα που επιβραβεύει την υπερκόπωση, αρκεί να είναι φωτογενής. Κι όμως, η κόπωση μπορεί να είναι και μια μορφή αλήθειας. Είναι το σώμα που ψιθυρίζει «ως εδώ», η ψυχή που θυμάται πώς είναι να χρειάζεσαι χρόνο. Όταν κουράζεσαι, παύεις να προσποιείσαι. Σ’ εκείνη τη στιγμή, ανάμεσα στην εξάντληση και τη σιωπή, ίσως να υπάρχει κάτι βαθιά ανθρώπινο. Η επιστροφή στον εαυτό σου.
Δεν είμαστε ράθυμοι, είμαστε εξαντλημένοι από την ανάγκη να δείχνουμε ακούραστοι. Η κόπωση δεν είναι ήττα. Είναι το σώμα που θυμίζει στο μυαλό ότι υπάρχει ακόμα. Και ίσως, μέσα σε αυτή τη συλλογική εξάντληση, να κρύβεται η πιο γνήσια μορφή αντοχής. Η δύναμη να παραδεχτείς πως χρειάζεσαι ανάπαυση.
🖤 Η Μαύρη Γραμμή γράφεται κάθε πρωί. Μια σκέψη την ώρα που ο κόσμος ξυπνά ή ξανακοιμάται.
