«Ήταν κάτι τόσο απροσδόκητο που το αγνοήσαμε για λίγο ως αποτυχία», δήλωσε ο Ambros κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις 7 Οκτωβρίου. Ξεκίνησε το 1993, όταν ο ίδιος και ο Ruvkun συνεργάστηκαν ως μεταδιδακτορικοί ερευνητές στη Μασαχουσέτη και δημοσίευσαν αυτό που θεώρησαν ενδιαφέρον εύρημα σε σκουλήκια που απέτυχαν να αναπτυχθούν σωστά λόγω δύο μεταλλάξεων που εντόπισαν. Το δίδυμο πήρε ο καθένας από ένα από τα γονίδια για να το ερευνήσει περαιτέρω, εστιάζοντας αρχικά στην αναζήτηση παρεκκλίνουσας πρωτεΐνης που κωδικοποιούνταν από τα μεταλλαγμένα γονίδια. Κανονικά, οι κώδικες DNA που συνθέτουν τα γονίδια οδηγούν σε αλληλουχίες RNA που τα κύτταρα μετατρέπουν στη συνέχεια σε πρωτεΐνες. Κάθε κύτταρο στο ανθρώπινο σώμα, για παράδειγμα, περιέχει ακριβώς τις ίδιες αλληλουχίες DNA, ή αλλιώς το σχέδιο – αλλά ανάλογα με το ποια γονίδια ενεργοποιούνται και ποια καταστέλλονται, αποκτούν διαφορετικά χαρακτηριστικά και λειτουργίες.
Οι Ambros και Ruvkun αποκάλυψαν έναν από τους τρόπους με τους οποίους τα κύτταρα ενορχηστρώνουν αυτή την πολύπλοκη διαδικασία: με τα λεγόμενα microRNAs.
Προς έκπληξη του Άμπρος, το τελικό προϊόν του μεταλλαγμένου γονιδίου που διερεύνησε δεν ήταν μια πρωτεΐνη αλλά ένα μικροσκοπικό κομμάτι RNA, ή microRNA. Η εργασία του Ruvkun στο άλλο μεταλλαγμένο γονίδιο έδειξε ότι το microRNA προσκολλήθηκε στο RNA που παρήγαγε το μεταλλαγμένο γονίδιο του και λειτούργησε ως κλειδί-μαϊμού στη διαδικασία παραγωγής πρωτεϊνών, εμποδίζοντας ουσιαστικά την παραγωγή τους και οδηγώντας στην ανώμαλη ανάπτυξη του σκουληκιού.
Το εύρημα παρέμεινε μια ανωμαλία στον κόσμο των ερευνητών σκουληκιών και «αντιμετωπίστηκε με σχεδόν εκκωφαντική σιωπή από την επιστημονική κοινότητα», σημείωσε η επιτροπή Νόμπελ στην ανακοίνωσή της. Αυτό συνέβη μέχρι που ο Ruvkun ανακάλυψε ένα άλλο microRNA το 2000: αυτή τη φορά το σημαντικότερο, στον άνθρωπο.
Το μέλλον του microRNA
Περίπου 1.000 microRNAs έχουν εντοπιστεί στους ανθρώπους, και ενώ η γνώση σχετικά με τον τομέα βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα, αυτά τα μικρά κομμάτια RNA φαίνεται να εμπλέκονται σε πλήθος σημαντικών διαδικασιών, από την ανάπτυξη έως τις βασικές κυτταρικές λειτουργίες. Ορισμένα έχουν ενοχοποιηθεί για ασθένειες όπως ο καρκίνος. Η κατανόηση του τρόπου λειτουργίας τους και του τρόπου χειρισμού τους για την ενεργοποίηση ή απενεργοποίηση γονιδίων θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε πολλές νέες θεραπείες για χιλιάδες ανθρώπινες ασθένειες. Ήδη, οι ερευνητές δοκιμάζουν στρατηγικές που βασίζονται σε mircoRNA σε ζώα και σε πρώιμες μελέτες σε ανθρώπους για τη θεραπεία του καρκίνου και των μολυσματικών ασθενειών.
«Γνωρίζουμε από τη γενετική έρευνα ότι τα κύτταρα και οι ιστοί δεν αναπτύσσονται κανονικά χωρίς microRNAs. Η μη φυσιολογική ρύθμιση από τα microRNA μπορεί να συμβάλει στον καρκίνο, και μεταλλάξεις σε γονίδια που κωδικοποιούν microRNAs έχουν βρεθεί στον άνθρωπο, προκαλώντας καταστάσεις όπως η συγγενής απώλεια ακοής, οι οφθαλμικές και σκελετικές διαταραχές», δήλωσε η επιτροπή Νόμπελ. «Τα microRNAs αποδεικνύονται θεμελιωδώς σημαντικά για το πώς αναπτύσσονται και λειτουργούν οι οργανισμοί».
