Γιάννης Κεντρωτάς. Η αδιαφορία είναι χειρότερη από την ίδια τη βία

Πιστός στο αγαπημένο του είδος ο συγγραφέας Γιάννης Κεντρωτάς γράφει μια μαύρη κωμωδία που στον πυρήνα της κρύβονται η βία, ο σεξισμός και η κοινωνική αδιαφορία.  Το «Pigalle» μας μεταφέρει ένα Σάββατο βράδυ στο σπίτι του Ντίνου και της γυναίκας του. Το ζευγάρι ενθουσιασμένο περιμένει τον Στάθη, αφεντικό του Ντίνου, για να του παρουσιάσουν το νέο τους επιχειρηματικό πλάνο. Τα πράγματα όμως δεν πηγαίνουν ακριβώς όπως τα έχει σχεδιάσει. Με αφορμή την παράσταση που παίζεται στο θέατρο Olvio, σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κοιλάκου, μιλήσαμε με τον συγγραφέα για τους λόγους που χρησιμοποιεί το χιούμορ για να μιλήσει για όσα συμβαίνουν γύρω μας.

Δεν γνώριζα πως η λέξη Pigalle οφείλει το όνομά της στην ομώνυμη πλατεία του Παρισιού, γύρω από την οποία ζούσαν πολλοί καλλιτέχνες.

Για να είμαι ειλικρινής ούτε εγώ το γνώριζα. Ψάχνοντας τίτλο για το έργο ήθελα να βρω μια εύηχη λέξη που ενώ ακούγεται όμορφα στα αυτιά μας όταν την κάνουμε εικόνα αηδιάζουμε. Η λέξη Pigalle μου φάνηκε ιδανική. Όταν την αναζήτησα στη google έμαθα πως χρωστάει το όνομα της στις βούρτσες και τα πινέλα των πλανόδιων ζωγράφων που κάθονται γύρω από την πλατεία Pigalle του Παρισιού και σχεδιάζουν. Δεν μπορώ να είμαι σίγουρος αν ισχύει η συγκεκριμένη εκδοχή ή αποτελεί απλά ένα αστικό μύθο αλλά εμένα μου άρεσε ο συσχετισμός της με το έργο μου.

Πότε το γράψατε το «Pigalle»;

Όπως και όλα τα έργα μου το έγραψα καλοκαίρι. Όλο το χειμώνα συλλέγω και το καλοκαίρι αρχίζει η συγκομιδή κατά κάποιον τρόπο. Θέλω να είμαι απόλυτα συγκεντρωμένος για να γράψω. Να έχω το μυαλό μου σε αυτό που κάνω. Μου αρέσει να βουτάω μέσα στις ιστορίες μου. Παρόλο που είμαι «χειμωνάκιας» και το καλοκαίρι με κουράζει πάντα γράφω εκείνη την εποχή που δεν υπάρχουν αντιπερισπασμοί.

Σας αρέσει πάντα να δίνεται κομψά ονόματα σε βρώμικα αντικείμενα;

Μου αρέσουν οι αντιθέσεις. Οι παραπλανητικές λέξεις που ενώ μοιάζουν ακίνδυνες σου δίνουν μία σφαλιάρα και βλέπεις την πραγματική εικόνα της κοινωνίας και όχι αυτή που θα ήθελες. Νομίζω πως αυτό είναι ένα ζήτημα της εποχής μας. Επιλέγουμε, ακόμα και ασυνείδητα, να ωραιοποιήσουμε μια κατάσταση που μας δυσαρεστεί αντί να κάνουμε κάτι για να την αλλάξουμε. Στο έργο υπάρχει έντονο το στοιχείο των αντιθέσεων. Κάτι που μοιάζει ήσυχο και ταχτοποιημένο μπορεί ανά πάσα στιγμή να σκάσει στα μούτρα μας σαν βεγγαλικό.

Τα πρόσωπα του «Pigalle» θυμίζουν τσεχωφικούς ήρωες. Είναι αντιμέτωποι με την παρακμή τους χωρίς καν να το συνειδητοποιούν.

Η αλήθεια είναι πως τους πετυχαίνουμε σε μια στιγμή δόξας. Τουλάχιστον, αυτό πιστεύουν οι ίδιοι, κυρίως οι άντρες του έργου. Νομίζουν πως έχουν πιάσει την καλή. Η αλήθεια όμως είναι άλλη. Καμιά φορά χρειάζεται ένα μικρό ράγισμα για να ανατρέψει τον κόσμο μας. Πέρα από την εικόνα ευημερίας και απόλυτης ευτυχίας υπάρχει κάτι σάπιο που δεν είναι καινούριο. Υπάρχει από πάντα στη ζωή τους αλλά είτε από αδυναμία είτε από πρόθεση επέλεξαν να κλείσουν τα μάτια τους και να το θάψουν κάτω από το χαλί. Τα πρόσωπα του έργου δεν τα συναντάμε σε μια στιγμή δόξας αλλά σε μια στιγμή κατάρρευσης που στο έργο αποτυπώνεται μέσα από κωμικές καταστάσεις.

Έχετε μια αδυναμία στις μαύρες κωμωδίες, τι είναι αυτό που σας ελκύει σε αυτό το είδος;

Πάντα αρχική μου πρόθεση είναι να γράψω μια κωμωδία. Στην πορεία όμως και επηρεασμένος από όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας γεννιούνται τα σημεία εκείνα που χαρακτηρίζουμε ως μαύρη κωμωδία. Είναι ο τρόπος μου αν θέλετε να ξορκίσω τη δυστοπία που ζούμε. Η κωμωδία καμία φορά κρύβει περισσότερα πράγματα από όσα ένα δράμα. Ίσως γιατί τα ζητούμενα δεν είναι εμφανή και χρειάζεται να σκάψεις για να τα βρεις. Αυτή η διαδικασία ανίχνευσης εμένα με συναρπάζει. Η κωμωδία είναι ασπίδα μου για να αντιμετωπίζω την ασκήμια.

Ενώ είμαστε εξοικειωμένοι με τη βία ωστόσο δυσκολευόμαστε να την αναγνωρίσουμε και να την αντιμετωπίσουμε

Με τη βία δεν έχω καθόλου καλή σχέση. Αποφεύγω ακόμα και να διαβάσω δυσάρεστα πράγματα. Με τρομάζει αυτή η εξοικείωση μαζί της, όπως εύστοχα αναφέρετε. Νομίζουμε πως η βία είναι κάτι που δεν μας αφορά μέχρι να χτυπήσει και τη δική μας πόρτα. Καθημερινά ερχόμαστε αντιμέτωποι με περιστατικά βίας. Καθημερινά καλούμαστε μέσα μας να πάρουμε θέση. Καμιά φορά η αδιαφορία μπορεί να είναι χειρότερη και από την ίδια τη βία. Χωρίς κανέναν δισταγμό πρέπει να υψώσουμε τείχος σε όποια μορφή βίας, είτε αυτή μας αφορά άμεσα είτε όχι.

Είναι τρίτη φορά που συνεργάζεστε με τον Μιχάλη Κοιλάκο. Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει;

Με τον Μιχάλη έχουν ταιριάξει πολύ οι σκέψεις μας. Εκτιμώ το έργο του και εκείνος το δικό μου. Συνομιλούμε καλλιτεχνικά και όχι μόνο.  Έργο με το έργο έχουμε αρχίσει να δημιουργούμε κώδικες που πλέον αναγνωρίζονται και από το κοινό. Δεν είναι πάντα εύκολο να βρεις ανθρώπους να συνεννοηθείς στο χώρο μας. Όχι, απαραίτητα γιατί κάποιος φταίει. Με τον Μιχάλη νομίζω ότι μιλάμε την ίδια γλώσσα.