Σύμφωνα με τον διάσημο ιστορικό Ζάκ Λε Γκόφ οι Έλληνες επινόησαν το όνομα Ευρώπη. Σε κάθε ελληνικό 2ευρο στην πίσω πλευρά απεικονίζεται η Ευρώπη με τη μορφή της και τίτλο η «Αρπαγή της Ευρώπης». Ο μύθος της Ευρώπης, έγινε θρύλος και ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες από την αρχαιότητα. Έχουμε θαυμάσιες αναπαραστάσεις σε αμφορείς, ανάγλυφα, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά. Όλοι συνεπαρμένοι από την μαγική ιστορία του ερωτευμένου θεού που δεν διστάζει να αποπλανήσει την πανέμορφη Ευρώπη μεταμορφωμένος σε λευκό ταύρο. Στην πορεία των ετών διάφοροι Ευρωπαϊστές ερμηνεύουν τον αρχαίο μύθο με νέους συσχετισμούς κυρίως γύρω από την καταλυτική παρέμβαση των ΗΠΑ που ως άλλος ταύρος συνέβαλε στην διάσωση της. Σε μια δεξίωση για τον εορτασμό της επετείου της ανεξαρτησίας της Τσεχοσλοβακίας από την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’90, ειπώθηκε από κάποιους ότι η αυτοκρατορία δεν έπρεπε ποτέ να διαλυθεί, επειδή τα μικρά κράτη που σχηματίστηκαν από τα ερείπιά της ήταν εύκολη λεία για τους τυράννους που κατέλαβαν εκείνο το τμήμα της Ευρώπης: πρώτα ο Χίτλερ, μετά ο Στάλιν.

Ο Χάβελ, τότε πρόεδρος της Τσεχικής Δημοκρατίας, είπε ότι η αυτοκρατορία, με το μωσαϊκό των γλωσσών και των πολιτισμών της, ήταν ο πρόδρομος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι, για να επιβιώσει, θα έπρεπε να είχε εκδημοκρατιστεί και να είχε αναγνωρίσει περαιτέρω την ποικιλομορφία των γλωσσών, των πολιτισμών και των θρησκειών που την αποτελούσαν. Βλέποντας το σήμερα, ο Χάβελ ήταν ίσως ο τελευταίος πολιτικός που μίλησε στους πολίτες για βασικές αξίες όπως η ειλικρίνεια, η αλληλεγγύη και η ανεκτικότητα. Σήμερα η πολιτική τάξη δεν τολμά να εκφραστεί με αυτούς τους όρους, επειδή τα κοινωνικά δίκτυα θα χλεύαζαν την αφέλειά της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ακροδεξιών κομμάτων που είναι εχθροί της δημοκρατίας και προσπαθούν να εξαλείψουν τις αξίες του Διαφωτισμού και να απογυμνώσουν την Ευρώπη από την ταυτότητά της. Να υπενθυμίσω ότι ενίοτε η ακροδεξια και η ακροαριστερά συχνά αγγίζουν η μία την άλλη. Η κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι ένα μέσο εξαπάτησης, έλεγε ο Λένιν. Αυτή τη στιγμή οι αντιευρωπαϊστές ηγέτες δείχνουν αποφασισμένοι να διαλύσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση στη προηγούμενη μορφή της, σε ανεξάρτητα κράτη που εύκολα κυριαρχούνται από δυνάμεις όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι μεγάλες πολυεθνικές. Αν συμβεί αυτό, θα μιλάμε για μια δεύτερη αρπαγή της Ευρώπης.

Πως προέκυψε όμως αυτή η κατάσταση; Στα τέλη του περασμένου αιώνα, οι ευρωπαϊκές δημοκρατίες άρχισαν να βρίσκονται υπό την πίεση των αμερικανών νεοσυντηρητικών , μιας ριζοσπαστικής, πολιτικά πρωτοποριακής και εκλογικά δυναμικής δεξιάς πτέρυγας. Αποστασιοποιούμενοι από την παραδοσιακή ακροδεξιά – τους νεοφασίστες και τους νεοναζί – και τις υποκινήσεις τους στη βία, η εμφάνιση αυτών των «εκσυγχρονισμένων» κομμάτων στην πολιτική σκηνή αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η δημοκρατία. Ενώ δεν επικρίνουν ανοιχτά τη νομιμότητα της δημοκρατίας, αλλά κυρίως υψώνουν τη σημαία της ελευθερίας, τα κόμματα αυτά απορρίπτουν το καθιερωμένο κοινωνικοπολιτικό σύστημα και υποστηρίζουν μια υπερφιλελεύθερη αγορά, συνοδευόμενη από δραστική μείωση του ρόλου του κράτους. Ένα παράδειγμα είναι το κόμμα Fidesz του Viktor Orbán, το οποίο έχει μετατρέψει την Ουγγαρία σε ένα αυταρχικό κράτος. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες η ακροδεξιά και ο λαϊκισμός έχουν διεισδύσει για τα καλά στις τάξεις τους. Η Γερμανία προσπαθεί διαρκώς να κρατήσει μακριά την επικίνδυνη Εναλλακτική για τη Γερμανία. Σχεδόν όλα τα πρώην κομμουνιστικά κράτη στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη έχουν ένα ξενοφοβικό κόμμα στην κυβέρνηση ή στην αντιπολίτευση. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποφάσισε να πάει με το ρεύμα της εποχής και να δεχτεί κάποια από αυτά τα κόμματα -αυτά που δεν είναι αντιευρωπαϊκά, αντιδημοκρατικά και υποστηρίζουν την Ουκρανία- όπως τα Αδέλφια της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι. Παρά τις διαμαρτυρίες, όπως η ανοιχτή επιστολή συγγραφέων και ακαδημαϊκών στις 17 Απριλίου 2018, η Άνγκελα Μέρκελ έδωσε ελεύθερο χέρι στον Όρμπαν που μετέτρεπε τη δημοκρατία σε απολυταρχία, επειδή οι δύο τους είχαν στενή σχέση και βοηθούσε ο ένας τον άλλον. Εξαιτίας των σοβαρών λαθών και αστοχιών τους, ο άξονας της Ευρώπης, η Γερμανία και η Γαλλία, βρίσκεται σε κρίση.

Η παραδοσιακή Αριστερά έκανε επίσης το λάθος να προδώσει τα ιδανικά του ανθρωπισμού, εγκαταλείποντας τη μεσαία τάξη και τους πιο ευάλωτους στη μοίρα τους, αφήνοντας τον εαυτό της να δελεαστεί από τη σαγηνευτική ιδέα του υπερεθνικού χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού, εναντίον του οποίου δεν τόλμησε να δράσει. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έχουν εξαφανιστεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο, ένας από αυτούς τους εξαφανισμένους σοσιαλιστές πολιτικούς πρώτης γραμμής, ο Φρανσουά Ολάντ, δήλωσε κάποτε με σαφήνεια ότι αν η Ευρώπη δεν ενωθεί περισσότερο, θα καταλήξει ηττημένη. Και πράγματι, η Ευρώπη σήμερα απειλείται εσωτερικά από την αυξανόμενη έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών της στη δημοκρατία, η οποία τροφοδοτείται από την αδιάκοπη δραστηριότητα της Ρωσίας και άλλων αντιδημοκρατικών χωρών και οργανώσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εξωτερικά, και συγκεκριμένα στρατιωτικά, η Ρωσία θα ήθελε να περικυκλώσει την Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας, αλλά και στη Μεσόγειο, όπου ο ρωσικός στρατός είναι παρών στο Τομπρούκ της Λιβύης, που παραλαμβάνει τόνους όπλων.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο κύριος σύμμαχος της Ευρώπης για περισσότερο από έναν αιώνα, εμφανίζεται μέχρι τώρα να την απειλεί με τον Τραμπ στο τιμόνι και με τη μακρά και έντονη δραστηριότητα του Στιβ Μπάνον και άλλων Τραμπιστών υπέρ της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς. Είναι γεγονός ότι η Ευρώπη ενοχλεί τον υπερφιλελευθερισμό, τον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό και τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες που θα ήθελαν να θέσουν τέρμα στην ικανότητα των ευρωπαϊκών θεσμών να υπερασπιστούν τους πολίτες έναντι των στρατηγικών τους. Η Ευρώπη σήμερα αντιπροσωπεύει το μωσαϊκό των πολιτισμών, των γλωσσών και των θρησκειών. Με όλα τα λάθη και τις ελλείψεις της, στην επίλυση των οποίων θα πρέπει να συμμετέχουν όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες, η Ευρώπη αποτελεί σήμερα το ισχυρότερο πολιτικό σχέδιο για τις δημοκρατικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Γιατί αλλιώς εκατομμύρια άνθρωποι διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να φτάσουν στην Ευρώπη και εκατομμύρια άλλοι ονειρεύονται να αποκτήσουν μια μέρα ευρωπαϊκό διαβατήριο, συμπεριλαμβανομένων πολλών από τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη;