Στις 22 Φεβρουαρίου, ο Ιταλός δημοσιογράφος Michele Serra δημοσίευσε ένα άρθρο στην εφημερίδα La Repubblica στο οποίο αναρωτιόταν αν θα ήταν καλή ιδέα να οργανωθεί μια μεγάλη διαδήλωση των Ευρωπαίων πολιτών υπέρ της Ευρώπης, της ενότητάς της και της ελευθερίας της. Μια διαδήλωση με μία και μόνη σημαία: τη σημαία της Ευρώπης. Μια διαδήλωση με ένα μόνο σύνθημα: «Η Ευρώπη είναι εδώ». Η διαδήλωση πραγματοποιήθηκε χθες, 15 Μαρτίου, στην Piazza del Popolo της Ρώμης. Η κινητοποίηση έδωσε έμφαση στις ιδρυτικές αξίες και βασικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Την πρωτοβουλία στήριξαν, μεταξύ των άλλων, ιταλικά συνδικάτα, το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, η Ιταλική Αριστερά και οι Οικολόγοι, τα κεντρώα κόμματα Azione (Δράση) και Ζωντανή Ιταλία, καθολικές οργανώσεις, όπως και πολλοί δήμαρχοι και καλλιτέχνες. Δεν έδωσαν το «παρών» τα κόμματα της συμμαχίας που συνθέτουν την κυβέρνηση Μελόνι και τα Πέντε Αστέρια, ενώ κριτική ασκήθηκε από αριστερούς διανοούμενους και μέρος των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, με αναφορά, κυρίως, στον «ασαφή χαρακτήρα» της συγκέντρωσης. Το θέμα για μένα, δεν είναι ότι συμμετείχαν μόνο 30.000 άτομα αλλά ότι η διαδήλωση έγινε μόνο στη Ρώμη. Μια διαδήλωση για την Ευρώπη τούτες τις παράξενες μέρες έγινε μόνο στη Ρώμη. Δεν θα έπρεπε να είναι ευρωπαϊκή και όχι μόνο ιταλική; Δεν θα έπρεπε να είναι τεράστια και να γίνει σε όλες τις πρωτεύουσες της Ευρώπης;
Νομίζω ότι η στιγμή της αλήθειας για την Ευρώπη έχει έρθει. Κανείς δεν είπε ότι η οικοδόμηση μιας ενωμένης Ευρώπης είναι εύκολη υπόθεση. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι η ενωμένη Ευρώπη είναι η μόνη που μπορεί να εγγυηθεί την ειρήνη, την ευημερία και τη δημοκρατία στην Ευρώπη, και το γνωρίζουμε αυτό επειδή το έχουμε δει τα τελευταία 80 χρόνια. Η ενωμένη Ευρώπη, ένα πολιτικό σχέδιο πρωτοφανές στην ιστορία, πραγματικά επαναστατικό, αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο. Οι σημερινοί Ευρωπαίοι είναι παγιδευμένοι ανάμεσα στον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Ντόναλντ Τραμπ. Ανάμεσα σε έναν αυταρχικό και σε έναν επίδοξο αυταρχικό, που καταλαβαίνουν μόνο τη γλώσσα του εκβιασμού και τηρούν μόνο το δίκαιο του ισχυρότερου, και οι οποίοι σε καμία περίπτωση δεν θέλουν την ενωμένη Ευρώπη. Δεν τους αρέσει η δημοκρατία και επειδή γνωρίζουν ότι η Ευρώπη είναι το μεγάλο προπύργιο της δημοκρατίας στον κόσμο, διαισθάνονται ότι, αν η Ευρώπη ήταν πραγματικά ενωμένη, δεν θα μπορούσαν να την ανταγωνιστουν. Γι αυτό το λόγο, κάνουν ό,τι μπορούν για να τη διαλύσουν. Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, η ειρήνη, η ευημερία και η δημοκρατία – με άλλα λόγια, όλα όσα έχει επιτύχει το εγχείρημα της ενωμένης Ευρώπης τα τελευταία 80 χρόνια – βρίσκονται σε κίνδυνο. Όποιος δεν το βλέπει αυτό είναι τυφλός. Γι’ αυτό θα ήταν τουλάχιστον σκόπιμο οι Ευρωπαίοι – και όχι μόνο οι Ιταλοί – να βγουν στους δρόμους για να καταλάβει καλά η κάθε άλλη πλευρά:
Η Ευρώπη είναι πολιτισμός, κοινωνικά κινήματα, οι βασικές αρχές του Δικαίου που θεμελίωσαν τον σύγχρονο κόσμο. Η Ευρώπη δεν είναι «μια κοινοπραξία», όπως την αποκαλεί ο Τραμπ.
Ότι είμαστε Ευρωπαίοι, ότι θέλουμε να συνεχίσουμε να είμαστε Ευρωπαίοι και ότι θέλουμε να συνεχίσουμε να ζούμε ως Ευρωπαίοι. Ότι ξέρουμε ότι αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν και πολύ πιο σημαντικά. Ότι έχουμε διαφορετική ιστορία, αλλά και κοινή ιστορία και κοινή κληρονομιά. Ότι έχουμε διαφορετικές γλώσσες, αλλά μια καρδιά. Ότι η ενωμένη Ευρώπη δεν είναι πια ένα σχέδιο των ελίτ, όπως ήταν κάποτε. Ένα σχέδιο που σχεδιάστηκε από μια χούφτα οραματιστών, οι οποίοι, στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τρομοκρατημένοι από το ανείπωτο μακελειό, θεώρησαν ότι η ενωμένη Ευρώπη ήταν ο μόνος τρόπος για να σταματήσουν οι Ευρωπαίοι να σκοτώνονται μεταξύ τους. Η Ευρώπη είναι πολιτισμός, κοινωνικά κινήματα, οι βασικές αρχές του Δικαίου που θεμελίωσαν τον σύγχρονο κόσμο. Η Ευρώπη δεν είναι «μια κοινοπραξία», όπως την αποκαλεί ο Τραμπ. Είμαστε ισχυρότεροι απ’ ό,τι νομίζουμε. Έχουμε τη μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο, χρησιμοποιούμε το δεύτερο μεγαλύτερο νόμισμα στον κόσμο και είμαστε η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Είμαστε ισχυροί, αλλά δεν πιστεύουμε στο δικαίωμα της βίας. Πιστεύουμε μόνο στη δύναμη του νόμου. Αν εμείς οι Ευρωπαίοι ενωθούμε πραγματικά και έχουμε ιστορικό όραμα και πολιτική φιλοδοξία, ο 21ος αιώνας μπορεί να είναι ο αιώνας της ενωμένης Ευρώπης και, για το δικό μας καλό και για το καλό του υπόλοιπου κόσμου, πρέπει να είναι. Και ότι, μολονότι δεν είμαστε ικανοποιημένοι με τη σημερινή Ευρώπη και θέλουμε μια Ευρώπη πιο δίκαιη, πιο ισότιμη, πιο ελεύθερη, πιο ευημερούσα, πιο ανοικτή στον κόσμο και πιο υποστηρικτική για όσους την έχουν περισσότερο ανάγκη, γνωρίζουμε ότι μπορούμε να επιτύχουμε αυτή την Ευρώπη μόνο μαζί.
Για να ειπωθούν αυτά και μερικά άλλα ακόμη θα μπορούσε να διοργανωθείί μια διαδήλωση των Ευρωπαίων για την Ευρώπη, σε όλες τις πρωτεύουσες της Ευρώπης. Υπάρχει κανείς ικανός να οργανώσει κάτι τέτοιο; Αν ναι, το χρειαζόμαστε επειγόντως. Χρειαζόμαστε μια τεράστια διαδήλωση, που θα λέει στον κόσμο δυνατά και ξεκάθαρα ότι, αν και η Ευρώπη απειλείται, εμείς οι Ευρωπαίοι δεν πρόκειται να τα παρατήσουμε. Ότι είμαστε μαζί σ’ αυτό. Ότι η δημοκρατία έχει σημασία για εμάς. Ότι νοιαζόμαστε για τις ελευθερίες μας. Ότι δεν θα αφήσουμε τον κόσμο στα χέρια μερικών γκάνγκστερ. Ας ελπίσουμε ότι η διαδήλωση στη Ρώμη είναι μόνο η αρχή. Άραγε ήρθε η ώρα της Ευρώπης;
