Skip to main content

Με το όνομά του να είναι εμπνευσμένο από έναν μαθηματικό όρο (υποσύνολο ), το Subset Festival είναι μια πολυπρισματική μουσική πλατφόρμα που εγκαινιάστηκε το 2023 σε συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου με το Ωδείο Αθηνών, που εστιάζει πάντα στο διάλογο της σύγχρονης μουσικής με τα νέα μέσα. Σε επιμέλεια του συνθέτη και καλλιτέχνη ήχου Σταύρου Γασπαράτου, η συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου με το Ωδείο Αθηνών επανέρχεται ανανεωμένη, με ένα πολύ πλούσιο πρόγραμμα που περιλαμβάνει μεγάλα ονόματα της νέας μουσικής από το εξωτερικό και πράγματα που δεν ξέρατε ότι συμβαίνουν στην Ελλάδα. Μέσα σε πέντε μόλις μέρες, θα έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε καταξιωμένους καλλιτέχνες της διεθνούς σύγχρονης μουσικής (Ryoji Ikeda, Mouse on Mars ft. Dodo NKishi, Christina Vantzou, Carmen Villain, Lyra Pramuk, Heinali & Andriana-Yaroslava Saienko) και ξεχωριστούς Έλληνες συνθέτες και σχήματα (Δημήτρης Καμαρωτός, Φίλιππος Τσαλαχούρης, Θεόδωρος Λώτης, BLIP, Νίκος Αντωνόπουλος, Δημήτρης Παπαγεωργίου, Ανδρέας Παπαρρούσος, Ειρήνη Αμαργιανάκη, Σάββας Μεταξάς, Γιάννης Αράπης, Δημήτρης Τίγκας) σε μια σειρά συναυλιών που θα παρουσιαστούν στο Αμφιθέατρο Ιωάννης Δεσποτόπουλος, τη Νέα Σκηνή και το Φουαγιέ Τεχνών του Ωδείου Αθηνών.

Τέλος, το Subset Festival φιλοξενεί μοναδικές συνεργασίες-συμπράξεις μεταξύ καλλιτεχνών και συνόλων, όπως του New Babylon ensemble με το ARTéfacts ensemble, της Αλεξάνδρας Κατερινοπούλου με τον Sofyann Ben Youssef (AKA AMMAR 808), καθώς και του συνθέτη Μιχάλη Παρασκάκη με την ποιήτρια Eleonore Schönmaier.

Ο συνθέτης Φίλιππος Τσαλαχούρης, εμπνευσμένος από τα μαγευτικά και βαθύτατα συγκινητικά πλάνα της Τσαγγαίου, συνέθεσε μία σειρά από «ηχητικές εικόνες» για πιάνο και κουαρτέτο εγχόρδων που θα συνοδεύσουν παράλληλα και ζωντανά την προβολή. Η εικόνα προσφέρει χώρο στον ήχο και ο ήχος προσφέρει χρόνο στην εικόνα.

Στην Αναλογία του Χρόνου, ο συνθέτης Δημήτρης Καμαρωτός καταθέτει ένα έργο που εξελίσσεται σε δύο χώρους και μορφές, βασισμένος στα κείμενα του Γιώργου Βέλτσου Σχέδιο για Ηλέκτρα και Σχέδιο για Φαίδρα αντίστοιχα.

Ο Θοδωρής Λώτης με το έργο Ρυπάρω – Σιωπηλά τοπία και ηχητικοί παρίες, μία διαδραστική αλγοριθμική μουσική σύνθεση, εξερευνά και αναδεικνύει το συχνά παραμελημένο ηχοτοπίο της ηχητικής ρύπανσης στις αστικές περιοχές. Με διάρκεια 40′ και παρουσίαση μέσω ενός εμβυθιστικού ηχητικού συστήματος ambisonics, το έργο επικεντρώνεται στους συνεχείς μηχανικούς ήχους από γεννήτριες, κλιματιστικά και ψυγεία που κατακλύζουν τους δρόμους της πόλης.

Η Λάιρα Πράμουκ, το ίχνος της λατρευτικής μουσικής είναι σύμφυτο με τη φουτουριστική φολκ μουσική της που αξιοποιεί τη δύναμη και την ευθυβολία της τεχνολογίας για να αποκαλύψει την ανθρώπινη φωνή ως όργανο απεριορίστων δυνατοτήτων. Οι ποικιλόμορφοι ηχητικοί κόσμοι που έχει χτίσει στη διαδρομή της η Νορβηγίδα-Μεξικανή καλλιτέχνις, παραγωγός και DJ Κάρμεν Βίλεν διαμορφώνονται μέσα από τη φυσική της περιέργεια για τον ήχο. Η μουσική της επιτυγχάνει μία ιδανική ισορροπία ανάμεσα στο ράθυμο και συνάμα ζωηρό ρυθμό της dub και στη μουσική αισθητική του ρεύματος του Τέταρτου Κόσμου*, με νύξεις οργάνων, όπως το φλάουτο, η φωνή και το κλαρίνο, να συνθέτουν υποβλητικά και γλαφυρά ηχοτοπία και μελωδίες.

Οι BLIP (Γιώργος Στενός & Γιώργος Σταυρίδης) δημιουργούν έναν χώρο ηχητικού παιχνιδιού, ανοιχτό σε ετερόκλητες ιδέες και ηχοπαραγωγά μέσα. Ένα υβριδικό, χωρικό και τοποειδικό ηχητικό έργο που ενσωματώνει ευρεθέντα αντικείμενα, κρουστά, ακουστικά φαινόμενα, αυτοσχέδια κυκλώματα και φως. Φυσικοί, ενισχυμένοι και ηλεκτρονικοί ήχοι αλληλεπιδρούν και δημιουργούν ένα ηλεκτροακουστικό μουσικό κράμα.

Ο Σόφιαν Μπεν Γιούσεφ, ο Τυνήσιος μουσικός παραγωγός και συνθέτης που φημίζεται για τη συγχώνευση της παραδοσιακής μουσικής με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά ηχοτοπία, και η Αλεξάνδρα Κατερινοπούλου, η συνθέτρια που ενσωματώνει στο έργο της παραδοσιακά όργανα, καθώς και αναλογικά, modular και ψηφιακά συνθεσάιζερ παρουσιάζουν το LOSS. Mια εμβυθιστική οπτικοακουστική εγκατάσταση που εστιάζει στην οικουμενική και βαθιά ανθρώπινη εμπειρία της απώλειας.

Η Κριστίνα Βάντζου στο πρόσφατο έργο της, Reintegration of the Ear, επικεντρώνεται στη διαμόρφωση τελετουργικών και συναισθηματικών χώρων όπου τα συνθεσάιζερ, είναι μια σουίτα ηλεκτρονικών και ακουστικών ηχητικών πηγών που συνυπάρχουν με φυσικά περιβάλλοντα, τόσο χερσαία όσο και υποθαλάσσια.

Οι Mouse on Mars, το βερολινέζικο ντουέτο του Γιαν Ζ. Βέρνερ και του Άντι Τόμα, προσεγγίζουν την ηλεκτρονική μουσική με ανεξάντλητη περιέργεια και απαράμιλλη επινοητικότητα. Ηπρόσφατη κυκλοφορία και παρουσίασή τους με τίτλο AAI («Αναρχική Τεχνητή Νοημοσύνη») φέρνει ένα κβαντικό βήμα παραπέρα την παθιασμένη ενασχόληση των Τόμα και Βέρνερ με την τεχνολογία και τη δημιουργική εξερεύνηση.

Η συνεργασίας μεταξύ των μουσικών συνόλων New Babylon (με έδρα τη Βρέμη) και ARTéfacts ensemble (με έδρα την Αθήνα) είχε σαν αποτέλεσμα το έργο Χρόνος και Χρήμα. Η μουσική σύνθεση αναπτύσσεται περαιτέρω μέσα από λούπες και κύκλους ρυθμικών μοτίβων, ενώ η χρήση προηχογραφημένου υλικού κυρίως μέσα από ομιλίες ραδιοφωνικών εκπομπών και κινηματογραφικών ταινιών προτείνει ένα δεύτερο επίπεδο αντίληψης για τον ακροατή, ενεργοποιώντας παράλληλα ορισμένες συλλογικές αναμνήσεις. Τα δύο μουσικά σύνολα θα παρουσιάσουν επιπλέον τρία έργα-αναθέσεις καταξιωμένων Ελλήνων συνθετών υπό τη διεύθυνση της μαέστρου Cecilia Castagneto

Το Field Guide [to the lost flower] είναι ένα πολυμεσικό μουσικοθεατρικό έργο από το συνθέτη Μιχάλη Παρασκάκη και την ποιήτρια Ελεονόρε Σενμάιερ. Η σκηνοθετική προσέγγιση του Παρασκάκη αναμειγνύει κείμενα θραυσματικά, ψιθυριστά, τραγουδισμένα ή βουβά με δυναμικές βίντεο προβολές και διακριτικό φωτισμό, ενώ οι ερμηνευτές γίνονται όργανα ήχου και χαρακτήρες, καθώς αναλώνονται σε συμβολικές χειρονομίες –όπως το μανιώδες άτμισμα ηλεκτρονικών τσιγάρων– ως έκφραση ενός μάταιου στοχασμού.

Ο εξέχων Ιάπωνας ηλεκτρονικός συνθέτης και εικαστικός Ριότζι Ικέντα, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους λίγους διεθνείς καλλιτέχνες που χαίρουν αποδοχής τόσο για το μουσικό όσο και το εικαστικό τους έργο. Ο Ικέντα επικεντρώνεται στα στοιχειώδη συστατικά του ήχου και προσεγγίζει τα visuals ως ένα ιδιότυπο φως, αξιοποιώντας εξίσου τη μαθηματική ακρίβεια και τη δύναμη της αισθητικής.

Ο Ουκρανός συνθέτης και καλλιτέχνης ήχου Όλε Σπουντέικο, ηχογραφώντας με το παρωνύμιο Χεϊνάλι, συνεργάζεται με την Ουκρανή συνθέτρια, φλαουτίστρια και τραγουδίστρια Αντριάνα Γιαροσλάβα Σαϊένκο, για να μεταφέρουν στο σήμερα τη μουσική της μύστριας και φιλοσόφου του 12ου αιώνα, ηγουμένης Χίλντεγκαρντ του Μπίνγκεν.

Η Μπλε Κλωστή του Νίκου Αντωνόπουλου συνιστά ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο δημιουργικό τοπίο, το οποίο αποτελεί και το πεδίο καλλιτεχνικής έρευνας του Αντωνόπουλου τα τελευταία δύο χρόνια. Κάθε παρουσίαση είναι μοναδική, ανάλογα με τα μουσικά μονοπάτια που εξερευνά κάθε φορά. Η κιθάρα, ο ελεύθερος αυτοσχεδιασμός, καθώς και οι ευφάνταστοι και σύγχρονοι τρόποι με τους οποίους ο συνθέτης ενεργοποιεί εκ νέου την παράδοση, αποτελούν και τα βασικά στοιχεία της έρευνάς του.

Τρεις μουσικοί, Σάββας Μεταξάς, Γιάννης Αράπης και Δημήτρης Τίγκας, προερχόμενοι από διαφορετικούς χώρους, συνεργάζονται για να δημιουργήσουν μία πρωτότυπη μουσική σύνθεση αποκλειστικά για το φετινό Subset Festival με τίτλο Circular. Η σύνθεση θα εξερευνήσει το διάλογο μεταξύ της ακρίβειας της σύγχρονης κλασικής μουσικής, της αυτοσχεδιαστικής ελευθερίας της τζαζ, των ηχοτοπίων της πειραματικής ambient και της musique concrète.